خوش آمديد! چرا امام زمان را نمی شناسیم؟ عامل اول: نشناختن دین کسانی که فهم درست از آموزه‌های دین و معارف الهی ندارند چگونه می‌توانند به معرفت امام و حجت الهی برسند و از فیوضات معنوی امام بهره ببرند؟ لذا در روایتی از امام صادق علیه السلام چنین آمده است: «لا خیر فی من لا یتققّه من اصحابنا؛ هرگاه از یاران و اصحاب ما هر یک عمیقانه به مسائل دین ننگرد خیری در او وجود ندارد». البته منظور حضرت فقاهت مصطلح نیست بلکه منظور حضرت، فهم درست و روشن و عمیق در آموزه‌های دین است، زیرا همه نمی‌توانند فقیه باشند لذا از این عبارت امام صادق علیه‌السلام می‌توان فهمید بیش‌ترین خسارت و زیان، عدم شناخت دین است، و این امر نه تنها باعث خسارت فردی نیست بلکه جهالت و نادانی در امور دین برای جوامع دینی خسارت جبران‌ناپذیری را به همراه دارد و ائمه صلوات الله علیهم همواره از این افراد نادان و سطحی‌نگر بیش‌ترین نگرانی را داشتند آنان کسانی‌اند که هم به خود ضرر و زیان می‌رسانند و هم به اهداف وجود مقدس ائمه. و نمونه‌اش را می‌توان در توقیع امام عصر (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) به محمد بن علی بن هلال کرخی دریافت که می‌فرماید: «یا محمد بن علی قد آذانا جهلاء الشیعه و حمقائهم و من دینه جناح البعوضة ارجح منه؛ یعنی ای محمد بن علی، نادانان شیعه و کم‌خردان آنان و کسانی که بال پشه از دین آن‌ها برتر و ارزشمندتر است، ما را آزار می‌دهند». عامل دوم: دنیازدگی یکی از موانع مهم و جدی در شناخت حضرت، علاقه به دنیا و دل‌بستگی به مطامع دنیوی است، قرآن کریم در آیاتی انسان را به این خطر جدی توجه داده است. مثلا می‌فرماید: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنا وَ لَمْ یُرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا؛ از کسى که از یاد ما روى مى‏گرداند و جز زندگى مادى دنیا را نمى‏طلبد، اعراض کن» (نجم/۲۹) ، یا می‌فرماید: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْکِتابَ یَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى‏ وَ یَقُولُونَ سَیُغْفَرُ لَنا وَ إِنْ یَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِثْلُهُ یَأْخُذُوهُ …؛ پس از آنها، فرزندانى جاى آنها را گرفتند که وارث کتاب (آسمانى، تورات) شدند (امّا با این حال،) متاع این دنیاى پست را گرفته، (بر اطاعت فرمان خدا ترجیح مى‏دهند) و مى‏گویند: (اگر ما گنهکاریم توبه مى‏کنیم و) بزودى بخشیده خواهیم شد!» اما اگر متاع دیگرى همانند آن به دستشان بیفتد، آن را (نیز) مى‏گیرند، (و باز حکم خدا را پشت سر مى‏افکنند.)» دنیا می‌تواند پل سعادت بشر باشد به شرط آنکه با استفاده‌ صحیح و درست آن را به مزرعه‌ آخرت تبدیل نماییم منتها اگر در کنار واژه‌ی دنیا، حبّ به آن افزوده شود، سر منشأ بسیاری از بدی‌ها و ناهنجاری‌ها در اجتماع خواهد شد و در این زمینه روایات فراوانی وجود دارد که به برخی از آنان اشاره می‌کنم: امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: «حبّ الدنیا رأس کل خطیئة؛ علاقه به دنیا سرمنشأ همه‌ خطاها است»، امام رضا  علیه‌السلام می‌فرماید: «اکبر الکبائر حبُّ الدّنیا؛ بزرگ‌ترین گناه علاقه به دنیاست»، امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «حب الدنیا رأس الفتن و اصل المحن؛ دل‌بستگی به دنیا سرمنشأ هر فتنه و ریشه‌ همه‌ بدبختی‌هاست». ده‌ها روایت در این زمینه نشان آن است که دنیازدگی بزرگ‌ترین آفت و ریشه و اصل هر نوع بدبختی است و متأسفانه در عصر و زمان ما یک آفت فراگیر برای خیلی از انسان‌ها شده است، زیرا دنیا برای برخی انسان‌ها همه‌ هستی آنان شده و چشم و دل آنان را چنان پر کرده که راه سعادت و حق را مشاهده نمی‌کنند. حال با چنین وضعیتی چگونه می‌شود از انسان دل‌بسته به دنیا انتظار معرفت امام زمانش را داشت، دنیا همه چیز او شده و غیر از مطامع دنیا چیزی را مشاهده نمی‌کند. عامل سوم: پیمان‌شکنی یکی از موانع مهم دیگر در شناخت حضرت، همین بی‌وفایی و پیمان شکستن است. اگر به حضرت معرفت و محبت داریم باید این دو زمینه‌ساز عهد و پیمان و بیعت با امام گردد، زیرا عشق و ولایت بدون عهده‌داری و مسئولیت‌پذیری، هوسی بیش نیست. عهد التزام خاص و نوعی تعهد پذیری در مقابل شخص یا کاری است، باید تعهد خود را به وظایفی که نسبت به امام داریم ملتزم سازیم و با او برای انجام خواسته‌ها و آرمان‌هایش عهد ببندیم (عهداً) و آن عهد را با اسباب و وسایلی محکم کنیم (عقداً) و در نهایت با او بیعت کرده و دست در دست او نهاده و دل و سر به او بسپاریم (بیعتاً). عهد و عقد و بیعت سه درجه از یک حقیقت‌اند که در شدت و ضعف با یک‌دیگر تفاوت دارند باید با بازخوانی و تجدید عهد در هر پگاه و بیعتی تا همیشه، هم اراده و انگیزه‌ی خود را قوی کرد و افزایش داد و هم از غفلت‌ها و سستی‌ها جدا شد و فاصله گرفت. انسانی که نسبت به امام زمانش تعهدی ندارد چگونه می‌تواند منتظر باشد، و انتظار بدون عهد و پیمان، انتظار نیست. اهمیت عهد و پیمان تا جایی مهم است که امام سجاد علیه‌السلام به ابا خالد این‌گونه می‌فرماید: « یا أبا خالد لتأتین فتن کقطع اللیل المظلم لا ینجو إلا من أخذ الله میثاقه أولئک مصابیح الهدى و ینابیع العلم ینجیهم الله من کل فتنة مظلمة؛ ای ابا خالد، فتنه‌هایی هم‌چون شب تار فرا خواهد رسید، تنها کسانی از آن فتنه‌ها نجات خواهند یافت که خداوند از آنان پیمان گرفته باشد، آنان چراغ‌های هدایت و چشمه‌های علم هستند و خداوند آن‌ها را از هر فتنه‌ تاریکی نجات خواهد داد». امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) به مسأله عهد و پیمان توجه فراوان دارد به طوری که از یارانش در زمان ظهور پیمان خواهد گرفت بر اینکه: «مسلمانی را دشنام ندهند؛ حریمی را هتک نکنند؛ به خانه‌ای هجوم نبرند؛ کسی را به ناحق نزنند…» حال کسی که بر سر عهد و پیمان خود استوار باقی نماند چگونه می‌تواند ادعای منتظر بودن نماید؟ چگونه می‌تواند سرانجام او به راه نجات ختم شود؟ و این با حرف زدن‌ها به دست نمی‌آید بلکه باید در میدان عمل بر عهد و پیمان خود باقی باشی تا لایق او شوی، و گرنه حرف از انتظار زدن لافی بیش نیست. عامل چهارم: گناهکاری یکی دیگر از موانع معرفت و درک فیوضات معنوی امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) گناه و معصیت است، انسانی که می‌خواهد در طریق معرفت امام قرار گیرد باید تلاش کند رفتار و کردارش مورد قبول حضرت واقع شود و اصولاً اگر بین امام و مأموم سنخیت نباشد نمی‌توان به درک متقابل دست یابیم، فراموش نکنیم امام به وظیفه‌اش بر اساس روایات عمل می کند، و این ما هستیم که متأسفانه قصور و کوتاهی داریم. برای رسدین به معرفت باید خود را همواره در مرأی و منظر امام ببینیم. قرآن کریم می‌فرماید: « قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُون‏؛ بگو: «عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‏بینند» (توبه/۱۰۵). امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه در مراد از کلمه‌ «المؤمنون» می‌فرمایند: هم الائمة. یعنی خداوند و پیامبران و ائمه ناظر بر  اعمال مردم هستند. شاهد بر این ادعا روایتی از امام رضا علیه‌السلام است که «والله ان اعمالکم لتعرض علیّ فی کلّ یومٍ و لیلةٍ؛ به خدا قسم که اعمال شما هر صبح و شام بر من عرضه می‌شود». اگر انسان گرفتار معصیت الهی باشد و به کردار زشت خود ادامه دهد، خداوند تبارک و تعالی او را از بهره‌مندی نعمت‌های خودش به خصوص نعمت ولایت محروم می‌نماید، امام باقر  علیه‌السلام در این باره می‌فرماید: «اذا غضب الله تبارک و تعالی علی خلقه نحّانا عن جوارهم؛ هرگاه خداوند تبارک و تعالی بر خلقش غضب نماید، ما را از مجاورت ایشان دور می‌دارد» و یا امام عصر(عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) در توقیع شریفشان به مرحوم شیخ مفید می‌فرمایند: «ما را از ایشان چیزی محبوس نکرده است مگر گناهان و خطاهایی که از ایشان به ما می‌رسد و ما آن را ناخوش می‌داریم و از ایشان نمی‌پسندیم». گناه و معصیت عامل مهمی در محرومیت از بهره‌مندی نعمت ظاهری و معنوی امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) است.

عامل اول: نشناختن دین
کسانی که فهم درست از آموزه‌های دین و معارف الهی ندارند چگونه می‌توانند به معرفت امام و حجت الهی برسند و از فیوضات معنوی امام بهره ببرند؟ لذا در روایتی از امام صادق علیه السلام چنین آمده است: «لا خیر فی من لا یتققّه من اصحابنا؛ هرگاه از یاران و اصحاب ما هر یک عمیقانه به مسائل دین ننگرد خیری در او وجود ندارد». البته منظور حضرت فقاهت مصطلح نیست بلکه منظور حضرت، فهم درست و روشن و عمیق در آموزه‌های دین است، زیرا همه نمی‌توانند فقیه باشند لذا از این عبارت امام صادق علیه‌السلام می‌توان فهمید بیش‌ترین خسارت و زیان، عدم شناخت دین است، و این امر نه تنها باعث خسارت فردی نیست بلکه جهالت و نادانی در امور دین برای جوامع دینی خسارت جبران‌ناپذیری را به همراه دارد و ائمه صلوات الله علیهم همواره از این افراد نادان و سطحی‌نگر بیش‌ترین نگرانی را داشتند

آنان کسانی‌اند که هم به خود ضرر و زیان می‌رسانند و هم به اهداف وجود مقدس ائمه. و نمونه‌اش را می‌توان در توقیع امام عصر (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) به محمد بن علی بن هلال کرخی دریافت که می‌فرماید: «یا محمد بن علی قد آذانا جهلاء الشیعه و حمقائهم و من دینه جناح البعوضة ارجح منه؛ یعنی ای محمد بن علی، نادانان شیعه و کم‌خردان آنان و کسانی که بال پشه از دین آن‌ها برتر و ارزشمندتر است، ما را آزار می‌دهند».

عامل دوم: دنیازدگی

یکی از موانع مهم و جدی در شناخت حضرت، علاقه به دنیا و دل‌بستگی به مطامع دنیوی است، قرآن کریم در آیاتی انسان را به این خطر جدی توجه داده است. مثلا می‌فرماید: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنا وَ لَمْ یُرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا؛ از کسى که از یاد ما روى مى‏گرداند و جز زندگى مادى دنیا را نمى‏طلبد، اعراض کن» (نجم/۲۹) ، یا می‌فرماید: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْکِتابَ یَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى‏ وَ یَقُولُونَ سَیُغْفَرُ لَنا وَ إِنْ یَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِثْلُهُ یَأْخُذُوهُ …؛ پس از آنها، فرزندانى جاى آنها را گرفتند که وارث کتاب (آسمانى، تورات) شدند (امّا با این حال،) متاع این دنیاى پست را گرفته، (بر اطاعت فرمان خدا ترجیح مى‏دهند) و مى‏گویند: (اگر ما گنهکاریم توبه مى‏کنیم و) بزودى بخشیده خواهیم شد!» اما اگر متاع دیگرى همانند آن به دستشان بیفتد، آن را (نیز) مى‏گیرند، (و باز حکم خدا را پشت سر مى‏افکنند.)»

دنیا می‌تواند پل سعادت بشر باشد به شرط آنکه با استفاده‌ صحیح و درست آن را به مزرعه‌ آخرت تبدیل نماییم منتها اگر در کنار واژه‌ی دنیا، حبّ به آن افزوده شود، سر منشأ بسیاری از بدی‌ها و ناهنجاری‌ها در اجتماع خواهد شد و در این زمینه روایات فراوانی وجود دارد که به برخی از آنان اشاره می‌کنم: امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: «حبّ الدنیا رأس کل خطیئة؛ علاقه به دنیا سرمنشأ همه‌ خطاها است»، امام رضا  علیه‌السلام می‌فرماید: «اکبر الکبائر حبُّ الدّنیا؛ بزرگ‌ترین گناه علاقه به دنیاست»، امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «حب الدنیا رأس الفتن و اصل المحن؛ دل‌بستگی به دنیا سرمنشأ هر فتنه و ریشه‌ همه‌ بدبختی‌هاست».

ده‌ها روایت در این زمینه نشان آن است که دنیازدگی بزرگ‌ترین آفت و ریشه و اصل هر نوع بدبختی است و متأسفانه در عصر و زمان ما یک آفت فراگیر برای خیلی از انسان‌ها شده است، زیرا دنیا برای برخی انسان‌ها همه‌ هستی آنان شده و چشم و دل آنان را چنان پر کرده که راه سعادت و حق را مشاهده نمی‌کنند. حال با چنین وضعیتی چگونه می‌شود از انسان دل‌بسته به دنیا انتظار معرفت امام زمانش را داشت، دنیا همه چیز او شده و غیر از مطامع دنیا چیزی را مشاهده نمی‌کند.

عامل سوم: پیمان‌شکنی

یکی از موانع مهم دیگر در شناخت حضرت، همین بی‌وفایی و پیمان شکستن است. اگر به حضرت معرفت و محبت داریم باید این دو زمینه‌ساز عهد و پیمان و بیعت با امام گردد، زیرا عشق و ولایت بدون عهده‌داری و مسئولیت‌پذیری، هوسی بیش نیست.

عهد التزام خاص و نوعی تعهد پذیری در مقابل شخص یا کاری است، باید تعهد خود را به وظایفی که نسبت به امام داریم ملتزم سازیم و با او برای انجام خواسته‌ها و آرمان‌هایش عهد ببندیم (عهداً) و آن عهد را با اسباب و وسایلی محکم کنیم (عقداً) و در نهایت با او بیعت کرده و دست در دست او نهاده و دل و سر به او بسپاریم (بیعتاً). عهد و عقد و بیعت سه درجه از یک حقیقت‌اند که در شدت و ضعف با یک‌دیگر تفاوت دارند باید با بازخوانی و تجدید عهد در هر پگاه و بیعتی تا همیشه، هم اراده و انگیزه‌ی خود را قوی کرد و افزایش داد و هم از غفلت‌ها و سستی‌ها جدا شد و فاصله گرفت.

انسانی که نسبت به امام زمانش تعهدی ندارد چگونه می‌تواند منتظر باشد، و انتظار بدون عهد و پیمان، انتظار نیست. اهمیت عهد و پیمان تا جایی مهم است که امام سجاد علیه‌السلام به ابا خالد این‌گونه می‌فرماید: « یا أبا خالد لتأتین فتن کقطع اللیل المظلم لا ینجو إلا من أخذ الله میثاقه أولئک مصابیح الهدى و ینابیع العلم ینجیهم الله من کل فتنة مظلمة؛ ای ابا خالد، فتنه‌هایی هم‌چون شب تار فرا خواهد رسید، تنها کسانی از آن فتنه‌ها نجات خواهند یافت که خداوند از آنان پیمان گرفته باشد، آنان چراغ‌های هدایت و چشمه‌های علم هستند و خداوند آن‌ها را از هر فتنه‌ تاریکی نجات خواهد داد».

امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) به مسأله عهد و پیمان توجه فراوان دارد به طوری که از یارانش در زمان ظهور پیمان خواهد گرفت بر اینکه: «مسلمانی را دشنام ندهند؛ حریمی را هتک نکنند؛ به خانه‌ای هجوم نبرند؛ کسی را به ناحق نزنند…» حال کسی که بر سر عهد و پیمان خود استوار باقی نماند چگونه می‌تواند ادعای منتظر بودن نماید؟ چگونه می‌تواند سرانجام او به راه نجات ختم شود؟ و این با حرف زدن‌ها به دست نمی‌آید بلکه باید در میدان عمل بر عهد و پیمان خود باقی باشی تا لایق او شوی، و گرنه حرف از انتظار زدن لافی بیش نیست.

عامل چهارم: گناهکاری

یکی دیگر از موانع معرفت و درک فیوضات معنوی امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) گناه و معصیت است، انسانی که می‌خواهد در طریق معرفت امام قرار گیرد باید تلاش کند رفتار و کردارش مورد قبول حضرت واقع شود و اصولاً اگر بین امام و مأموم سنخیت نباشد نمی‌توان به درک متقابل دست یابیم، فراموش نکنیم امام به وظیفه‌اش بر اساس روایات عمل می کند، و این ما هستیم که متأسفانه قصور و کوتاهی داریم.

برای رسدین به معرفت باید خود را همواره در مرأی و منظر امام ببینیم. قرآن کریم می‌فرماید: « قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُون‏؛ بگو: «عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‏بینند» (توبه/۱۰۵). امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه در مراد از کلمه‌ «المؤمنون» می‌فرمایند: هم الائمة. یعنی خداوند و پیامبران و ائمه ناظر بر  اعمال مردم هستند. شاهد بر این ادعا روایتی از امام رضا علیه‌السلام است که «والله ان اعمالکم لتعرض علیّ فی کلّ یومٍ و لیلةٍ؛ به خدا قسم که اعمال شما هر صبح و شام بر من عرضه می‌شود».

اگر انسان گرفتار معصیت الهی باشد و به کردار زشت خود ادامه دهد، خداوند تبارک و تعالی او را از بهره‌مندی نعمت‌های خودش به خصوص نعمت ولایت محروم می‌نماید، امام باقر  علیه‌السلام در این باره می‌فرماید: «اذا غضب الله تبارک و تعالی علی خلقه نحّانا عن جوارهم؛ هرگاه خداوند تبارک و تعالی بر خلقش غضب نماید، ما را از مجاورت ایشان دور می‌دارد» و یا امام عصر(عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) در توقیع شریفشان به مرحوم شیخ مفید می‌فرمایند: «ما را از ایشان چیزی محبوس نکرده است مگر گناهان و خطاهایی که از ایشان به ما می‌رسد و ما آن را ناخوش می‌داریم و از ایشان نمی‌پسندیم».

گناه و معصیت عامل مهمی در محرومیت از بهره‌مندی نعمت ظاهری و معنوی امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) است.

نظرات شما عزیزان:

سسیب

ساعت17:51---6 خرداد 1391

- [ایمیل]

very good

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: